De slush pile (letterlijk: stapel bagger) van duizend aangeboden manuscripten bevat twee à drie uitgeefwaardige boeken. Na anderhalf A4 lezen, weten Paul Sebes en Willem Bisseling van het gelijknamig literair agentschap of een manuscript ‘iets is’.
Afgelopen herfst was hun programma De pennen worden geslepen op tv. Amerikaanse literair agenten barstten in tranen uit, toen ze hoorden dat van hun vak in Nederland een tv-format gemaakt was. Dat was uniek. Literair agent Paul Sebes vertelt het trots tijdens zijn ‘interactieve lezing’ bij boekhandel Van de Ven in Soest. Een kijkhit werd het programma met gemiddeld 100.000 kijkers niet. Wel zette het 1.350 kijkers aan het schrijven.
Ook bij het literair agentschap slijpt men dagelijks de pennen. Is een manuscript door de selectie, dan volgt een proces van schrappen en schaven. Herschrijven tot op de ideale boeklengte van 256 pagina’s duurt gemiddeld twee jaar. Daarna worden uitgeverijen benaderd waar het boek zou passen. Vervolgens gaat het alleen nog om contracten, voorschotten, percentages en wordt het boek geveild.
De tv-serie bevat ook schrijftips. De belangrijkste: schrijf schaamteloos. Vergeet de puur Hollandse realiteitscheck. Beledig, bedrieg, kwets, mishandel, moord, neuk, verkracht. De lezer denkt weliswaar dat je het allemaal zelf beleefd hebt, maar dat neem je op de koop toe. Het maakt goede literatuur. Natuurlijk gaat het niet alleen om vunzigheid maar ook om echtheid, eerlijkheid, diepgang.
Heb je geen literaire ambities maar wil je wel je lezer pakken? Schrijf je bijvoorbeeld commercieel? Schrijven sans gêne is ook een van oefeningen in Creatief tekstschrijven, misschien wel de belangrijkste.